O wierzytelności nieściągalnej mówimy, gdy nie da się jej zaspokoić w normalnym trybie. Występuje to w sytuacji, gdy przedsiębiorca, który od dokonanej sprzedaży odprowadził odpowiednie podatki, a nie uzyskał od kontrahenta należnej zapłaty - mimo upływu terminu i wezwań do zapłaty. Powstaje więc sytuacja, w której przedsiębiorca nie uzyskał de facto przychodu, a jednocześnie zapłacił od takiej transakcji podatek VAT i podatek dochodowy. Kiedy więc nieściągalna wierzytelność może być uznana za koszt uzyskania przychodu?

Nieściągalna należność jako koszt uzyskania przychodu

Przepis art. 23 ust. 1 pkt 20 Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje, że za jako koszt uzyskania przychodu może być uznana wierzytelność opisana jako nieściągalna. Wyjątkiem jest wierzytelność nieściągalna, która została wcześniej na podstawie art. 14 zarachowana jako przychód należny, a jej nieściągalność została uprawdopodobniona.

Zgodnie z przytoczonym art. 14 przychodem z działalności są kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane. Natomiast, aby wykazać nieściągalność należności, wierzyciel powinien posiadać:

  • postanowienie o nieściągalności wydane przez organ postępowania egzekucyjnego
  • postanowienie sądu o:
    • oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości obejmującej likwidację majątku, gdy majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania
    • umorzeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku, gdy majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania
    • ukończeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku,
  • protokół sporządzony przez podatnika stwierdzający, że przewidywane koszty procesowe i egzekucyjne związane z dochodzeniem wierzytelności byłyby równe albo wyższe od jej kwoty.

Wielkość wierzytelności nieściągalnej

By podatnik mógł zaliczyć kwotę wierzytelności nieściągalnej do kosztów uzyskania przychodu, a wysokość tej kwoty jest niewielka, wystarczający jest protokół wierzyciela, z którego wynika, że koszty egzekucyjne w związku z dochodzeniem należności będą większe lub równe kwocie należności. Jeżeli natomiast kwota należna wierzycielowi jest znaczna, niezbędne jest posiadanie przez wierzyciela jednego z wyżej określonych dokumentów. Aby więc wierzyciel mógł ująć w kosztach uzyskania przychodu nieściągalną wierzytelność, konieczne jest spełnienie warunków:

  • wierzytelność musi być przychodem w rozumieniu ustawy o PIT,
  • nieściągalność wierzytelności musi być odpowiednio udokumentowana.

Zapraszamy do przeczytania - Jednolity plik kontrolny