Od stycznia 2019 roku nastąpiły zmiany w rozliczaniu zarówno samochodu prywatnego wykorzystywanego w firmie, oraz stanowiącego samochód jako środek trwały w majątku firmowym.

Zgodnie z art. 23 ust. 1 ustawy o PIT nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odpisów z tytułu zużycia samochodu osobowego przekraczających równowartość:

  • 225 000 zł - w przypadku samochodu osobowego będącego pojazdem elektrycznym;
  • 150 000 zł - w przypadku pozostałych samochodów osobowych.

Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów również składek na ubezpieczenie samochodu osobowego w wysokości przekraczającej ich część ustaloną w takiej proporcji, w jakiej kwota 150 000 zł pozostaje od wartości przyjętej dla celów ubezpieczenia. 

Na podstawie powyższych przepisów, można zauważyć, że wzrósł limit zarówno amortyzacji, jak i ubezpieczenia AC i GAP dla pojazdu osobowego do 150 000 zł.

Samochód jako środek trwały w firmie

Za środek trwały uznaje się takie składniki majątku, których okres użytkowania jest dłuższy niż rok oraz które:

  • są własnością lub współwłasnością podatnika,
  • zostały nabyte lub wytworzone we własnym zakresie,
  • są kompletne i zdatne do użytku,
  • są o wartości powyżej 10.000 zł (netto w przypadku czynnych podatników VAT, brutto w przypadku nievatowców),
  • będą używane na potrzeby związane z prowadzoną działalnością dłużej niż 1 rok.

Składniki majątku zaliczane do środków trwałych należy wprowadzić do ewidencji najpóźniej w miesiącu ich przekazania do użytkowania.

Gdy przedsiębiorca zdecyduje się na zakup samochodu, który będzie stanowić dla niego środek trwały w firmie, ma obowiązek wprowadzić go do ewidencji środków trwałych oraz poddać amortyzacji.

Samochód jako środek trwały - jak ustalić wartość początkową

Jeśli nabycie samochodu następuje na drodze kupna to za jego wartość początkową uznaje się cenę nabycia, powiększoną o koszty związane z zakupem (np. koszty rejestracji) poniesione przed dniem wprowadzenia pojazdu do ewidencji środków trwałych. Jeżeli ustalenie ceny nabycia jest niemożliwe, bierze się pod uwagę ceny rynkowe pojazdów tego samego rodzaju. Od tak ustalonej wartości początkowej podatnik nalicza odpisy amortyzacyjne.

Amortyzacja samochodu osobowego

W przypadku samochodów osobowych, właściwą metodą amortyzacji jest amortyzacja liniowa. Podstawowa stawka amortyzacyjna wynosi 20%, a okres amortyzacji to 5 lat. 

W przypadku samochodów używanych lub ulepszonych ustala się indywidualną stawkę amortyzacji samochodu osobowego. 

Samochód jako środek trwały w firmie - rozliczenie kosztów

Kosztami związanymi z samochodem stanowiącym dla przedsiębiorcy środek trwały są:

  • składki na ubezpieczenie OC, NWW, GAP, AC
  • koszty eksploatacyjne takie jak paliwo, naprawy i części zamienne,
  • koszty przeglądów technicznych, opłaty parkingowe, przejazdy płatnymi drogami,
  • odpisy amortyzacyjne.

Podatnik może rozliczać koszty w wysokości odpowiadającej 75% wydatku lub w 100% jeżeli jest w stanie udowodnić, że pojazd wykorzystywany jest wyłącznie w celach firmowych.

Rozliczanie podatku VAT

Wykorzystując samochód jako środek trwały wyłącznie w działalności, podatnik ma prawo do odliczenia 100% podatku VAT od wydatków eksploatacyjnych oraz związanych z nabyciem pojazdu. Jednak aby móc odliczyć 100% podatku VAT należy spełnić jeszcze kilka warunków. Trzeba mianowicie:

  • zgłosić pojazd do urzędu skarbowego na druku VAT-26,
  • prowadzić kilometrówkę do celów VAT,
  • wprowadzić regulamin użytkowania pojazdu w firmie.

Z kolei wykorzystując samochód jako środek trwały w sposób mieszany, czyli zarówno w działalności jak i w celach prywatnych - podatnik ma prawo odliczyć 50% VAT od wydatków eksploatacyjnych.

Samochód prywatny wykorzystywany w działalności - rozliczenie kosztów

Od 1 stycznia 2019 roku wydatki eksploatacyjne, takie jak zakup paliwa, serwis czy koszt ubezpieczenia samochodu prywatnego wykorzystywanego w działalności, mogą zostać ujęte w kosztach w wysokości 20% poniesionego wydatku. Zgodnie z powyższym od początku 2019 roku podatnik wykorzystujący samochód prywatny w działalności nie musi prowadzić kilometrówki aby ująć wydatki w kosztach firmy. 

Warto zaznaczyć, że wartość ubezpieczenia pojazdu również podlega limitowi 20% i nie ma znaczenia czy jest to ubezpieczenie OC, AC czy NNW. 

Wszystkie wydatki eksploatacyjne w wysokości 20% wartości są ujmowane w kolumnie 13 - pozostałe wydatki w KPiR. 

Prywatny samochód w działalności a odliczenie VAT od wydatków eksploatacyjnych

W przypadku podatku od towarów i usług, podatnik może odliczyć 50% podatku VAT, lub 100% po spełnieniu konkretnych warunków. Aby skorzystać z pełnego odliczenia podatku podatnik powinien, podobnie jak w przypadku, gdy samochód jako środek trwały jest wykorzystywany w działalności:

  • zgłosić pojazd do US na druku VAT - 26,
  • prowadzić ewidencję przebiegu pojazdu (tzw. kilometrówkę VAT),
  • sporządzić regulamin użytkowania pojazdu w działalności.