Prawa majątkowe do domen internetowych coraz częściej stają się obiektem zainteresowania komorników. Dzieje się tak najczęściej w przypadku, gdy stanowią one istotny składnik majątku dłużnika. Korzyści z popularnych witryn mogą stanowić obiecujące źródło do zaspokojenia wierzytelności, warto więc wiedzieć, na ile możliwa jest egzekucja z domeny internetowej i co stanowi na ten temat prawo.
Czy egzekucja z domeny internetowej ma uzasadnienie w prawie?
Kwestia egzekucji komorniczej z praw do domeny internetowej nie jest jednoznaczna. W tym przypadku kupujący nabywa jedynie prawo do jej używania. Niemniej jednak może czerpać z tego tytułu znaczne korzyści, będące istotnym składnikiem jego majątku. Domena internetowa mogłaby zatem stanowić dobre źródło zaspokojenia wierzytelności – pod warunkiem oczywiście, że zajęcie praw do niej jest możliwe.
Uzasadnienie takiej możliwości znaleźć możemy w Kodeksie postępowania cywilnego. Zgodnie z jego zapisami, mimo że prawo do wyłącznego używania domeny nie jest jednoznaczne z jej posiadaniem (prawem własności), to egzekucja komornicza może być skuteczna na podstawie przepisów zawartych w dziale IVa Egzekucja z innych praw majątkowych.
Kolejne uzasadnienie takiej możliwości wynika z tego, że prawa do domeny internetowej są zbywalnymi prawami majątkowymi, a więc można z nich czerpać korzyści, wydzierżawić je lub przenieść na inny podmiot (w ramach cesji).
W Uchwale Sądu Najwyższego z dnia 22 listopada 2007 r. III CZP 109/07 czytamy, że:
„Prawny sens umowy o rejestrację i utrzymanie domeny internetowej sprowadza się zatem do zarejestrowania i utrzymywania, zazwyczaj na czas nieoznaczony, przez podmiot rejestrujący w światowym systemie oznaczeń domenowych ściśle określonej nazwy przypisanej zindywidualizowanemu podmiotowi zarejestrowanemu. W znaczeniu technicznym rejestracja domeny oznacza dodanie kolejnego członu do członu już istniejącego typu domeny. W znaczeniu prawnym powoduje to ten skutek, że podmiot zarejestrowany uzyskuje wyłączność w zakresie posługiwania się nową, zarejestrowaną domeną w sieci internetowej”.
Egzekucja z domeny internetowej jest zatem możliwa. Warto jednak w tym miejscu zaznaczyć, że polski komornik sądowy nie może zająć praw majątkowych z domen ogólnoświatowych.
W jaki sposób dochodzi do zajęcia praw majątkowych?
Zajęcie jest prawomocne od momentu, gdy dłużnikowi zostaje doręczone zawiadomienie o podjęciu takiego działania. Egzekucja z domeny internetowej może dojść do skutku jednak jedynie w przypadku, gdy komornik złoży przeciwko dłużnikowi wniosek przeprowadzenia egzekucji z domeny internetowej. Musi on również poinformować o nim podmiot pośredniczący w rejestracji domeny, a także do rejestratora domeny, czyli NASK (instytut Naukowej i Akademickiej Sieci Komputerowej) pełniący funkcję rejestru domen internetowych.
Zajęte przez komornika prawo podlega oszacowaniu przez biegłego sądowego. Można tego uniknąć jedynie w przypadku wniosku dłużnika i zgody wierzyciela. Dług pokrywany jest z dochodów wynikających z działania domeny bądź też z jej sprzedaży.
W wyniku zajęcia wierzyciel ma prawo wykorzystywać uprawnienia majątkowe wynikające z zajętego prawa, w celu zaspokojenia wierzytelności. Może on również podejmować działania takie jak np. zapłata abonamentu, która jest konieczna do zachowania prawa do korzystania z domeny internetowej i dalszego czerpania korzyści majątkowych, a także spełniać niezbędne formalności.